سیم و کابل یکی از بخش های مهم ساختمان می باشد که در واحد تاسیسات برقی یا الکتریکال استفاده شده و نحوه اجرای درست آن بسیار مهم می باشد. از آنجایی که سیم کشی ساختمان مهم ترین قسمت از تاسیسات برقی ساختمان می باشد بنابراین باید به نحوه سیم کشی ساختمان توجه بیشتری گردد. در صورت بروز اشتباه در این قسمت خطرات جانی و مالی بسیاری بوجود می آید.
علاوه بر اینکه مجری برقکاری باید از دانش و تخصص کافی جهت اجرای تاسیسات الکتریکال ساختمان برخوردار باشد، بلکه باید با تجهیزات و متریال های مرتبط نیز آشنایی کافی داشته باشد تا بتواند محصولات استاندارد را از محصولات غیراستاندارد تشخیص دهد.
سیم و کابل
یکی از المان هایی که مجریان تأسیسات برقی ساختمان باید با آن آشنایی کافی داشته باشیند سیم و کابل ها می باشند. استفاده از سیم و کابل غیر استاندارد نه تنها توسط ناظر برق تایید نمی گردد، بلکه ممکن است در طول زمان باعث بروز آتش سوزی و صدمات جبران ناپذیر جانی و مالی گردد.
سیم و کابل های پرمصرف درصنعت ساختمان شامل سیم های افشان از نمره ۰.۷۵ ، ۱.۵ ، ۲.۵ ، ۴ ، ۶ و ۱۰ کابل های زوجی و شبکه جهت تجهیز سیستم مخابراتی (تلفن، اینترنت، آنتن و دوربین) ، کابل های کولری و آسانسوری می باشند. در موارد خاص از سیم و کابل با سایز های دیگر جهت سیستم تاسیسات الکتریکال پروژه ها استفاده می گردد.
اگر بخواهیم تاسیسات برق کشی ساختمان را بر اساس روش اجرا تقسیم کنیم می توان دو نوع روکار و توکار را تعریف نمود. بر این اساس در روش برق کشی روکار، کلیه سیم های برق ساختمان از روی دیوارها رد شده و قابل دیدن هستند که برای پوشاندن سیم ها از داکت استفاده می گردد.

tajhizsakhteman
برق کشی توکار
در روش برق کشی توکار برخلاف روش قبلی تمامی سیم های ساختمان از داخل دیوار و زیر گچ و سیمان و … و البته از داخل لوله های مخصوص برق ( لوله کاندوئیت ) و یا خرطومی عبور داده می شوند. در این روش هیچکدام از سیستم های سیم کشی نمایان نیستند و با توجه به نقشه تاسیسات برقی، نسبت قطر لوله و اتصالات به قطر کلی سیم هایی که قرار است از لوله ها عبور کنند مشخص شوند.
بعد از نصب و جایگذاری لوله و اتصالات نوبت به سیم و کابل ها می رسد. دقت شود که نحوه نصب لوله ها و اتصالات باید با دقت صورت گرفته باشد تا هم محل قوطی کلید و پریز ها تراز باشند و هم گرفتگی در لوله و اتصالات بوجود نیاید. همانطور که اشاره شد در ساختمان ها معمولأ از سیم های نمره ۱.۵ و ۲.۵ ، ۴ و ۶ استفاده می شود. بنابراین لوله برق و اتصالات مربوطه نیز باید بر همین اساس انتخاب و نصب گردند.
در بعضی موارد مشاهده شده که شخص یا سازمان که مشتری ما محصوب محسوب می شوند، تمایل به خرید سیم و کابل های به ظاهر استاندارد دارند که در واقعیت نه تنها استاندارد نبوده بلکه باعث بوجود آمدن خسارت های برقی زیادی در سیستم توزیع ساختمان شده و گاهأ موجود آتش سوزی های خطرناکی می گردند.
کیفیت پایین این سیم و کابل ها باعث شده باعث ایجاد حرارت با دمای بالا شده که ممکن است اتفاقات ناگواری را بهمراه داشته باشد. معمولا در سیم و کابل های غیر استاندارد از روکش های غیر استانداری نیز استفاده می گردد که همین امر در بوجود آمدن مشکلات اشاره شده بسیار حایز اهمیت می باشد.

tajhizsakhteman
نکات کاربردی در انتخاب سیم و کابل
برای انتخاب سیم و کابل استاندارد و مرغوب باید به نکات زیادی توجه نمود ولی با دانستن تعداد معدودی از همین نکات و درنظر گرفتن آن ها در هنگام خرید سیم و کابل، ریسک خرید سیم و کابل غیر استاندارد خیلی پایین می آید. در خصوص روکش عایق سیم و کابل ها هم استاندارد هایی وجود دارد. از جمله اینکه جنس آن ها باید از مواد پی وی سی (PVC) – مواد نسوز باشد.
نکاتی در خصوص تشخیص ساده سیم و کابل استاندارد و غیر استاندارد
- مشاهده حروف IRI در روی پوشش سیم و کابل ها
- سطح بیرونی باید فاقد هرگونه فرورفتگی ، برجستگی ، موج دار بودن (برای سیم و کابل های افشان) باشد.
- قطر زیاد عایق دلیل بر مرغوب بودن نیست و درصورت مشاهده این مورد باید به غیر استاندارد بودن محصول شک کرد. زیرا برخی از تولید کننده های زیرزمینی از وزن مس کاسته و بجای آن به وزن مواد روکش اضافه می کنند.
- بخش کوتاهی از سیم و یا کابل را برش بزنید، قسمت هادی باید در وسط پوشش پی وی سی قرار گرفته باشد. در خصوص کابل ها باید توجه نمود که بعد از برش مقطع کابل، غلاف به گونه ای باید سیم ها را در بر گرفته باشد که در اطراف سیم ها مساوری بوده که به آن سنتر بودن می گویند.
- جدا کردن عایق از هادی مسی باید براحتی و بصورت کشسان از قسمت مسی صورت پذیرد و نباید بصورت خشک یا شکسته شدن عایق باشد. در خصوص کابل ها این کار راحت تر صورت می گیرد.
- قسمت هادی مسی باید از مس آنیل شده ( نرم شده ) تهیه شده باشید.
- سطح هادی مسی باید صاف و بعد از برش خوردن براق باشد.
- قسمت هادی نباید سیاه شده باشد ( اکسید نشده باشد ).
- دقت شود که قسمت هادی نباید خشک و شکننده باشد و بصورت انعطاف پذیر باشد.

tajhizsakhteman
سیم و کابل آلومینیوم با روکش مس معروف به CCA
قسمت هادی بعضی از سیم و کابل ها از آلومینیوم بوده و با روکش مسی پوشانده می شوند که در ظاهر خیلی مشخص نیست. این گونه سیم و کابل ها به CCA معروف هستند. برای تشخیص این گونه سیم ها چندین راه وجود دارد که برخی از راه های ساده را ذکر می کنیم. ابتدا از سیم افشان رشته ای را جدا کرده و بکشیم و نباید براحتی کنده شود. درصورت کنده شدن احتمال خیلی زیاد از آلومینیوم استفاده شده است.
راه دیگر تراشیدن قسمتی از هادی بوسیله تیزبر یا چاقو که اگر برنگ مسی یا قرمز بود هادی مس است و اگر به رنگ سفید بود آلومینیوم است. راه دیگه اینه که رشته ای رو از سیم جدا کنیم و روی شعله فندک قرار بدیم و بعد سیاهی و دود رو از سیم پاک کنیم اگر بازم به رنگ مسی بود که مس است و اگر بحالت پودری جدا شد و به رنگ سفید درآمد آلومینیوم است. راه آسان دیگر این است که با نوک انبردست قسمتی از سیم را گرفته و تاب دهیم اگر آلومینیوم باشد تیره رنگ می شود.
در اینجا به برخی از نشانه های استفاده از سیم های آلومینیومی در منازل اشاره می شود:
- سوسو شدن نور چراغ
- صدا یا تصویر غیر عادی در رادیو و تلویزیون
- کاهش اندازه تصویر تلویزیون
- قوس یا جرقه در کلید ها
- گرم شدن صفحات کلید ها
- گرم شدن مسیر سیم کشی روی دیوار یا سقف
- عمل کردن بدون دلیل رله حرارتی و فیوز های منیاتوری
- بعضا انتشار بوی دود از کلید و پریز ها

tajhizsakhteman
اطلاعات شرکت تولید کننده
یکی از نکاتی که باید در هنگام خرید سیم و کابل مورد توجه قرار دهید هک شدن اطلاعات درست و صحیح بر روی محصول می باشد. تولید کنندگان معتبر همواره اطلاعات کاملی از جمله نام کارخانه تولید کننده، کد استاندارد و … را بر روی محصولات خود هک می کنند. البته صرفأ داشتن این اطلاعات ملاک استاندارد بودن نیست و بعضأ مشاهده شده کلاهبرداران از اطلاعات یک محصول استاندارد کپی برداری کرده و بر روی محصول غیر استانداردی که خود در کارگاه های زیرزمینی بصورت غیر قانونی تولید کرده اند سوء استفاده کرده اند. سالانه تعدد زیادی از همین تولید کننده های غیرمجاز زیرزمینی شناسایی شده و جریمه نقدی می شوند اما بعد از جریمه شدن نیز مجدد رویه این کار غیر قانونی را ادامه می دهند که بایستی تدابیر بهترین در خصوص برخورد با این افراد و سازمان ها صورت پذیرد.
توجه داشته باشید که در موقع خرید حتما از فروشنده فاکتور مهر شده که برند و اطلاعات محصولی روی آن نوشته شده باشد را بخواهید.

tajhizsakhteman
سامانه بررسی کد استاندارد سیم و کابل
از آنجایی که در بازار ایران شاهد عرضه انواع سیم و کابل نامرغوب و غیراستاندارد و تقلبی توسط سودجویان و کلاهبرداران هستیم، پیشنهاد میکنیم همیشه از سیم و کابل های تولیدی در کارخانجات معتبر استفاده گردد و تاکید می گردد اصالت محصول نیز در موقع خرید بررسی گردد. بعنوان مثال می توانید کد استاندارد هک شده روی محصول را از طریق سامانه پیامکی ۱۰۰۰۱۵۱۷ سازمان استاندارد بررسی نمایید و یا از مشاوره رایگان کارشناسان ما جهت اطمینان خاطر از خرید محصولات ( حتی اگر محصولات را از ما تهیه نکرده باشید ) بهره ببرید.
راهنمای اتصال انواع سیم بصورت صحیح (فیلم)
محصولات مرتبط :
مقالات مرتبط :
ما را در اینستاگرام دنبال کنید